Vislow Resort, Wisła

 

Vislow Resort, Wisła
"Połaźniczki", czyli Beskidzkie tradycje

"Połaźniczki", czyli Beskidzkie tradycje

  1. Strona główna
  2. Blog
  3. "Połaźniczki", czyli Beskidzkie tradycje
01 grudnia 2022

Bardzo ciekawą świąteczna tradycją występującą przede wszystkim w Trójwsi  Beskidzkiej (Istebna, Koniaków, Jaworzynka) są połazy. Chcemy przybliżyć wam tę wyjątkową tradycję przedstawioną w oryginale poprzez słowa Pani Małgorzaty Kiereś – etnografki i badaczki Śląska Cieszyńskiego.

„W Szczepana nastaje czas prawdziwej biesiady, radości i obowiązkowych odwiedzin krewnych, znajomych. U górali śląskich dzień ten nosił nazwę „połazy”. Tu też od rana oczekiwano połaźniczka z połaźniczkom, który sprawiał wiele radości, kiedy winszował. Tekstów powinszowań było dużo, przekazywano je z pokolenia na pokolenie. Jeden z najbardziej popularnych tekstów brzmi:

Jo je mały połaźniczek

Przeszeł żech tu po trójniczek

Tróniczek mi dejcie

Sy mni szie nie śiyjcie

Bo jo wozym nie jadym

Sychej rzepy nie wiezym

Co mi dacie weznym

Albo grosz abo dwa

To je dobro kolynda

Współczesne dzieci zmieniają końcówkę i winszują:

Abo stówykym abo dwie

To mi kapsy nie urwie

Interesujące są również teksty poninszowań, które głosiły małe dzieci np.

Jo je mały chrząszcz

Ni mógłech tu dojszcz

Musieli mnie niyszcz

Połaźniczkym wiyźszcz

 

Współczesne dzieci chodzą nadal „na połazy” ; powinszowania są już często tekstami napisanymi przez miejscowe siostry zakonne, pisanymi w języku literackim, posiadają już zupełnie inną treść i nie zatrzymują miejscowej gwary. Dla zilustrowana podaję jeden z tekstów:

W żłobku na sianku Jezusek mały

A nad nim Anioł chyli się biały

I Matka Boska w jasnej sukience

Nad swym Dzieciątkiem wyciąga ręce

Idą dziateczki do stajenki

Niosą podarki niosą piosneczki

Mały Jezusek cicho się modli

Całemu światu dziś błogosławi.
 

Połaźniczek otrzymywał parę groszy a w dawnej tradycji także ciasto, jabłka, orzechy. Połaźniczkę - ustrojoną gałązkę jodłową przybijano lub wciskano za framugę drzwi, gdzie trzymano ją aż do wiosny. Dopiero wiosną podczas miysznio owiec palono ją a ulatniający się dym posiadał magiczną moc toteż kadzono nim owce wierząc, że uchroni się je od wszelkich nieszczęść”.

 

Kasia

 

 

Źródło: M.Kiereś, Od Adwentu do Ostatków, Urząd Miejski w Cieszynie.

 

mobile nav bg
background

Aby świadczyć usługi na najwyższym poziomie, Serwis wykorzystuje pliki cookies zapisywane w pamięci przeglądarki. Szczegółowe informacje na temat celu ich używania, w tym przetwarzania danych dotyczących aktywności użytkownika oraz personalizacji reklam, oraz możliwość zmian ustawień plików cookies, znajdują się w Polityce prywatności.
Klikając ZAAKCEPTUJ WSZYSTKIE, wyrażasz zgodę na korzystanie z technologii takich jak cookies i na przetwarzanie przez VISLOW RESORT SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ SPÓŁKA KOMANDYTOWA, Piekarska 57, 43-300, Bielsko-Biała , Twoich danych osobowych zbieranych w Internecie, takich jak adresy IP i identyfikatory plików cookie, w celach analitycznych i marketingowych (w tym do zautomatyzowanego dopasowania reklam do Twoich zainteresowań, mierzenia ich skuteczności oraz przetwarzania danych użytkownika dla celów analitycznych). Zmiany ustawień plików cookies oraz szczegółowe preferencje dotyczące zgód możesz dokonać w ustawieniach.

Zarządzaj ustawieniami dotyczącymi prywatności
Niezbędne pliki cookies

Pliki cookies niezbędne do działania usług dostępnych na stronie internetowej, umożliwiające przeglądanie ofert lub dokonywanie rezerwacji, wspierające mechanizmy bezpieczeństwa, m.in.: uwierzytelnianie użytkowników i wykrywanie nadużyć. Te pliki są wymagane do prawidłowego funkcjonowania strony internetowej. Nie wymagają Twojej zgody.

Analityczne pliki cookies

Pliki cookies umożliwiające zbieranie informacji o sposobie korzystania przez użytkownika ze strony internetowej w celu optymalizacji jej funkcjonowania oraz dostosowania do oczekiwań użytkownika. Wyrażając zgodę na te pliki cookies, zgadzasz się na przetwarzanie danych dotyczących Twojej aktywności na stronie w celach analitycznych.

Marketingowe pliki cookies

Pliki cookies umożliwiające wyświetlanie użytkownikowi treści marketingowych dostosowanych do jego preferencji oraz kierowanie do niego powiadomień o ofertach marketingowych odpowiadających jego zainteresowaniom, obejmujących informacje dotyczące aktywności użytkownika, produktów i usług administratora strony i podmiotów trzecich. Zgoda na te pliki cookies oznacza, że Twoje dane mogą być używane do personalizacji reklam oraz analizy skuteczności naszych kampanii reklamowych.

Twoje preferencje nie zostały jeszcze zapisane